ပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ

ပိုၼ်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၽူႈၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁူမ်ႈပွင်း SUA 

 ၸိုဝ်ႈ ၶုၼ်သႃႇ

ၸိုဝ်ႈတၢင်ႇဢၼ် ၸၢႆးထုၼ်းသႃႇ ။ ၸၢင်းၶျီးၽူ ။ ၸၼ်တရႃႇၵုၼ်း ။ ဢူးထႅတ်ႉဢွင်ႇ
ဝၼ်းလိူၼ်ပီၵိူတ်ႇ 17/02/1934 ဝၼ်းသဝ် ( ပီႊမႃ )

တီႈၵိူတ်ႇ ဝၢၼ်ႈၽႃၽိုင်ႈ ဢိူင်ႇလွႆမေႃႇ ၸေႊဝဵင်း တၢင်ႉယၢၼ်း(မိူင်းယႆ) ၸေႊတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ
မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ
ပေႃႈမေႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်ဢၢႆႈ (ၸၢင်းပိင်းယၢဝ်) ၼၢင်းသႅင်ၸုမ်ႈ
ၼႃႈႁိူၼ်း ၵူပ်ႉၵူႈၵိုၵ်းၼၢင်းလီႇၵူၺ်ႉယိင်း မိူဝ်ႈ 1956 (သဵင်ႈမုၼ် 1993
လုၵ်ႈလၢင်း ၼၢင်းလူင် ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ၸၢႆးၸၢမ်ႇႁိူင်း ၸၢႆးၸၢမ်ႇမျတ်ႈ ၼၢင်းလဵၵ်ႉ ၸၢႆးၸၢမ်ႇမျႃႉ
မီးလုၵ်ႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈၵိုၵ်းၼၢင်းတိပ်ႉ

          ( ပိူင်ပဵၼ်ၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ် )

1935 ၵေႃႉပဵၼ်ပေႃႈ ၸၢင်းပိင်ယၢင်လူႉၶွႆႈ မေႈတေႇၼႃႈႁိူၼ်းၵိုၵ်းၸဝ်ႈၶုၼ်ၵျီႇ-မဵဝ်ႉၸႃး)မိူင်းတွမ်း

1939 ဝၢႆးမႄႈသဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉ ၵႂႃႇယူႇၸွမ်းၵေႃႉပဵၼ်ပူႇၶုၼ်ယီႈသႆႇ(ၸၢင်းသုၼ်ႉဝူႇ)ၸဝ်ႈမိူင်းလွႆမေႃႇ

1945 ဢႃယု 11 ပီ လႆႈၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈႁူင်းႁဵၼ်းၶႄႇဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တၼ်းလႆယူႇၼိုင်ႈပီ မႅၼ်ႈၽွင်း
သိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႈသွင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ တေႃႉတေႉမေႃဢၢၼ်ႇမေႃတႅမ်ႈ ။ ၵေႃႉပဵၼ်ၶိင်းသွၼ်ပၼ်
ပႃး ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသူၼ်ၽၵ်း သူၼ်ၼဵင်ႈ ၽိုၵ်းလဵင်ႉမႃႉ ။

1960 ၸဝ်ႈမိူင်း (မဵဝ်ႉၸႃး)ၵဝ်ႇလွႆမေႃႇလပ်းတႃလိုမ်းမိူင်းၵႂႃႇ တွၼ်ႈတႃႇလိုပ်ႈတိုၵ်း KMT ၼၼ်ႉ
ၸဝ်ၶုၼ်သႃႇၸင်ႇၵႂႃႇတိတ်းတေႃႇၵပ်းသိုပ်ႇၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸဝ်ႈသိုၵ်း မွင်ႇသူၺ်ႇ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ
သိုၵ်းမၢၼ်ႈပၼ်ၵွင်ႈ 50 လဝ်း တူၵ်းလူင်းႁဵတ်းၵႃႇၵွႆႇယေး
ၼွင်လႅင်လွႆမေႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 06/01/1960 ။

1962 ဝၢႆးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼေႇဝိၼ်း ႁုပ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇယဝ်ႉ လႆႈဢၶႂၢင်ႉပူၵ်းတင်ႈၸုမ်းၵႃႇၵွႆႇ
ယေးလွႆမေႃႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် တွၼ်ႈတႃႇ ႁႄႉၵင်ႈပႃႇတီႇၶွမ်မိဝ်ႇၼိတ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ CPB တင်းၸုမ်းၶႄႇ
ၽိူၵ်ႇ KMT    လႆႈႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ ။
1964 မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 15/06/1964 တီႈပၢင်ၵုမ်မိူင်းလွႆမေႃႇ လႆႈမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၽူႈဢွၼ်လၢႆၵေႃႉ၊
1.ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ(လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးလွႆမေႃႇ လုၵ်ႈၶိုင်ႈတႆးၶႄႇ) 2.ပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ (ၸဝ်ႈပွႆးတိုၵ်းတၢင်ႇယၢၼ်း
1959 ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) 3.ၸဝ်ႈသူးလၢႆး (လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးမိူင်းၵႅတ်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆး) 4.ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း
လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးဝၢၼ်ႈတူၼ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝ) 5.ၸဝ်ႈၶုၼ်သၢမ် (လုၵ်ႈမဵဝ်ႉၸႃးၼမ်ႉမေႃႇမိူင်းလဵင်း
ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပလွင်ႈ) ။ လႆႈႁွမ်ႁႅင်းၵူၼ်းႁႅင်းၵွင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်မီး 1900 ၵေႃႉ ၊ လုၵ်ႉဢဝ်မိူင်းလွႆမေႃႇ
၊ တၢင်ႉယၢၼ်း ၊ ၶၢမ်ႈတႃႈၶူင်း(တႃႈဝိုၼ်းၼွင်း) ပၢင်ၵၼ်းႁွၵ်ႇ၊သိုပ်ႇၶၢမ်ႈတၢင်းၵႃးပွတ်းမိူင်းပဵင်း
၊မိူင်းၶွၼ်၊ မိူင်းပၵ်ႉ၊ မိူင်းလုင်း၊ ၶၢမ်ႈၼမ်ႉသၢႆၶဝ်ႈမႃးမိူင်းထႆး ပွတ်းဝၢၼ်ႈၽၵ်းၵီး၊ ႁူၺ်ႈဢိုၼ်ႈ
ထိုင်ဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ ။ 
ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လႆႈၸႂ်တင်ႈပဵၼ် (တပ်ႉသိုၵ်းတႆးႁူမ်ႈပွင်း) SUA ShanUnitedArmy 
တုင်းတပ်ႉသိုၵ်း (လွႆသၢမ်လုၵ်ႈသီလိူင်ၼိူဝ်ပိုၼ်ႉသီသွမ်ႇၼုမ်ႇလႄႈလၢဝ်ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ)
ပူၵ်းတင်ႈငဝ်ႈၸုမ်း 1. လွႆမေႃႇ (မိူင်းတႆး) 2. ႁိၼ်တႅၵ်ႇ (မိူင်းထႆး) သေလႆႈပၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း
1.ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ႁူဝ်ပဝ်ႈ  2.ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ  3.ၸဝ်ႈသူးလၢႆး ၾၢႆႇပၢႆးမိူင်း  
4.ၸဝ်ႈၾႃႉလင် ၾၢႆႇသိုၵ်း  5.ၸဝ်ႈလႅင်းၸိုၼ်ႈႁူင်းၽိုၵ်းသွၼ်။
ဝၼ်းထိ 07/11/1964 ၸဝ်ႈပူဝ်ႇတေႇဝိင်ႇ ႁုပ်ႈသိမ်းၶူဝ်းၶွင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇသေၶဝ်ႈႁူမ်ႈ
KMT ၽိုၼ်ႉဝၢႆႇ SUA သေယိုဝ်းၶိုၼ်း SUA ။

1967 လႆႈတိုၵ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇ KMT တီႈဝၢၼ်ႈၵႂၢၼ်ႉၼႂ်းလိၼ်လၢဝ်းႁိမ်းၾင်ႇၶွင်
ဢၼ်ၸိုဝ်ႈယႂ်ႇၵိုၵ်းပိုၼ်းဝႃႈပၢင်တိုၵ်းယႃႈၾိၼ်ႇ လႆႈသုမ်းယႃႈၾိၼ်ႇတၢင်ႇမႃႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလင် ပၼ်
ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ဢူၼ်ႉရတ်းတိၵုၼ်း ၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းတပ်ႉလိၼ်လၢဝ်း (ဝၢႆးၼၼ်ႉလႆႈၶိုၼ်းၵမ်ႉၽွင်ႈ) ။

1969 ဝၼ်းထိ 19/10/1969 မၢၼ်ႈႁွင်ႉၵႂႃႇၸူးငဝ်ႈငုၼ်းတိူင်းသိုၵ်းပွတ်းဢွၵ်ႇ(ယႉပႉၶႉ)လႆႈထုၵ်ႇ
ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ BSPP=မသလ ပူဝ်ႇၼေႇဝိၼ်းတိႉၺွပ်းတီႈတူၼ်ႈတီးတွႆႇသၢႆလူမ်း
ပွင်ႇၵူႈတီႈ ၵႂႃႇတူၵ်းၶွၵ်ႈတီႈဝဵင်းလိူဝ်ႇ(မၢၼ်းတလေး) ၸဝ်ႈၾလင်(ၸၢင်းသုၶွျၼ်)ဢွၼ်ႁူဝ်ယိပ်း
ၵုမ်းတပ်ႉသိုၵ်း SUA ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇ ႁဵတ်းဢူၺ်းလီတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ။

1973 သိုၵ်းတၢမ်းၸႂ်ၵႅမ်တူဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၶျႃႇလီႇယင်း ဢွၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းမူႇၼိုင်ႈၽၢမ်းတူဝ်ႁဵတ်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႂႃႇတိမေႃယႃ ရတ်းသျႃးၼႂ်းႁူင်းယႃတူၼ်ႈတီး မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 16/04/1973 ဢဝ်ႁဵတ်း
ၶမ်းတၢႆတၢင်တွၼ်ႈတႃႇလႅၵ်ႈဢဝ် ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၵမ်ၵိၼ်းႁႂ်ႈမၢၼ်ႈပွႆႇဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈ-ဢဝ်ရတ်းသျႃးသွင်
ၵေႃႉၵႂႃႇယူႇၸွမ်းတီမေႈမေႃႈပီပၢႆ။

1974 ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ BSPP (မသလ)ပွႆႇတူဝ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈသေတႃႉ ပွႆႇသိုၵ်းၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ
MIS ၸွမ်းတူၺ်းဢမ်ႇၶၢတ်ႇသၢႆတႃ ႁႂ်ႈယူႇၼႂ်းဝဵင်းလိူဝ်ႇၵူၺ်း ။

1976 လွမ်လႅမ်သွတ်ႉသႅတ်ႉသွင်ႉဢွၵ်ႇဝဵင်း ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇမိူဝ်ႈ 7/2/1976 ႁူပ်ႉထူပ်းၶိုၼ်းၸုမ်းၸိူဝ်း
လုၵ်ႈၼွင်ႉၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝၢႆးၼၼ်ႉလူင်းမႃးတီႈဝၢၼ်ႈႁိၼ်တႅၵ်ႇပွၵ်ႈၵမ်းသွင်

1977 ႁပ်ႉထူပ်း ၵျုဝ်းသႅပ်ႉၾ်ၼႄႊလိတ်ႉသ် ၽူႈၸွႆႈၵၢၼ်လိတ်ႉသ်တိူဝ်ႊဝုပ်ႊၾ် ၽွင်းတႅၼ်းသ
ၽႃးဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ ဢၼ်ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ၾၢႆႇယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းလူင်ပွင်

ၸိုင်ႈ ဢမေႇရီႇၵၼ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 16/4/1977 ယိုၼ်ႈတၢင်ႇၽႅၼ်ၵၢၼ် 6 ပီတႃႇၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉယႃႈ
ၾိၼ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး။ဝၢႆးၼၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၵျိမ်းမီႊၶႃႊတိူဝ်ႊ ပတ်းပၢၵ်ႈပႅတ်ႈ။

1979 တပ်ႉမၢၼ်ႈထူဝ်းသိုၵ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၶၢဝ်းတၢင်းႁ 6 လိူၼ် ၸဝ်ႈၶုၼ်ငူဝ်ႉ ဝၢၼ်ႈတူၼ်း
(ၸဝ်ႈသႅင်မိူင်း)တူၵ်းသုမ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၸဝ်ႈႁၢၼ် ၸၢႆးယဵပ်ႇမိူင်း ၺႃးမၢၼ်ႈတိၺွပ်း ။

1980 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၶိုၼ်းၶၢႆႉမႃးယူႇႁေႃမႂ်ႇတီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ(ဢၼ်သိုၵ်းထႆးဢဝ်ႁိူဝ်းဝိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ)
မိူဝ်ႈ ဝၼ်းထိ 25/01/1982

1981 ၶိုၼ်းၶၢႆႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇယူႇၼႂ်းထိူၼ်ႇတၢင်းႁွင်ႇမိူင်းသွင် ႁူဝ်မေႈၶမ်း။ပၢင်မၢၵ်ႇႁၼ်။ပၢင်ၼုၼ်။
ထိုင်ႁၢင်ပီ ၶိုၼ်းၶဝ်ႈယူႇတီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇ

1982 သိုၵ်းထႆး (တပ်ႉပလိၵ်ႈလႅၼ်လိၼ်)ၶိုၼ်ႈတိုၵ်းၸုမ်းသိုၵ်း SUA တီႈႁိၼ်တႅၵ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ

21/01/1982 ထိုင်တီႈၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၸဝ်ႈၾလင် လႆႈထွၼ်ဢွၵ်ႇလိၼ်ထႆး ၶၢႆႉၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယွၼ်း

ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ဝႃႈ DEA ဢေမႇရီႇၵႃႇ ၸၢင်ႈထႆးယိုဝ်း။ ဝၢင်းၽႅၼ်ပွႆႇၵူၼ်းတိတ်းတေႃႇမွၼ်ငိုၼ်း
သိုၵ်းမၢၼ်ႈ (ၶလယ)49မိူင်းသၢတ်ႇ ယိုမ်မိုဝ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈၶဝ်ႈတိုၵ်းလွႆလၢင်း

1983 ၶၢႆႉမိူဝ်းယူႇမိူင်းၵၢၼ်း။ၸိႉသင်ႇၸဝ်ႈၾလင် ႁႂ်ႈတိုၵ်း ၸုမ်းသိုၵ်းဝႃႉ CPB ၶဝ်ႈယိုတ်းလႆႈလွႆလၢင်း မိူင်းယွၼ်း

1984 ၶိုၼ်းလွႆလၢင်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ်သိုၵ်း ။ပူၼ်ႉၵႂႃႇပူင်ႇပႃႇၶႅမ်။ၼႃးၵွင်းမူး။မိူင်းႁၢင်။ပူၼ်ႉၵႂႃႇမိူင်းၵျွၢတ်ႈ
မိူင်းထႃး။မိူင်းတေႃႉ။ ပဵၼ်ပင်တိုၵ်းၵၼ်တင်း KMT။

1985 တူၵ်းလူင်းႁွမ်ႈႁွမ်းၶွင်ႇသီႇ-တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ-TRC/TRA မိူဝ်ႈ 3/3/1985

ဢၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း SURA တင်းၸဝ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ SSA ၶဝ်ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ် ၵေႃႇတင်ႈမိူဝ်ႈ 1/4/1984
ဝၢႆးၼၼ်ႉလႅၵ်ႈလၢႆၸိုဝ်ႈပဵၼ် TRC/TRA ပဵၼ် SSRC/SSA မႂ်ႇ ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်ႈပဵၼ်ၸွမ်ပွင်သိုၵ်း

                ( တၼ်းႁဵင်းၵၢၼ်မိူင်း )

1986 ႁွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈငဝ်ႈငုၼ်း တီႈႁူဝ်မိူင်း ပူင်းပွင်ႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ ။
ဢိင်ၼိူဝ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸဝ်ႈၾႃႉလင် ဢွၼ်ပုတ်ႈလၢႆႈသေတေႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိုဝ်ႈသဵင် MTA မႃး
တၼ်းႁဵင်းၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်းပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ SSRC ။

1987 ၸီႉသင်ႇၶတ်းၸႂ်ၵဵပ်းသိုၵ်း ႁွမ်သိုၵ်း ႁွမ်ၵွင်ႈ ၽိုၵ်းၽွၼ်ႉၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်

1988 လူၵ်ႈႁဵၼ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ 8 သီႇတူဝ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ပၢႆႈၸူး MTA ၽွင်ႈ ႁွမ်သိုၵ်းၵွင်ႈၽိုၵ်းသိုၵ်း

1989 တေႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းလူင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈလွႆလၢင်း ဢၼ်ဝူၺ်ႇသဵဝ်ၵင်ႊ ၵႂႃႇႁူၺ်းၸၼ်သိုၵ်း
UWSA ပၢင်သၢင်းလူင်းမႃးၸွႆႈယိုဝ်း တိုၵ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း သိုၵ်းဝႃႉတၢႆၵူႈၸွၵ်ႉလွႆ

1991 လႆႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွင်ႇသီႇမေးပူင်းပွင်ၸိုင်ႈတႆး SSRC ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းၵၢၼ်
မိူင်းဢွၼ်ႁူဝ် MTA ပုတ်ႈတႅၼ်း ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢၼ်သုတ်းမုၼ် မိူဝ်ႈ 11/7/1991 ။

1992 တေႇဢွၼ်ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၽူႈတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း လႄႈ သင်ၶ (ၵူဢိူင်ႇၸေႊဝဵင်း မိူင်းတႆးပတ်း
ပိုၼ်ႉ) ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၼပ်ႉႁဵင် ၼမ်းၼႃႈတိုၵ်းသူၼ်းၸတ်းႁႅၼ်း ဝၼ်းပီႊမႂ်ႇ တႆး ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ တီႈႁူဝ်မိူင်း။

1993 ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃ ႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ထိုင်တီႈသိုဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းပိုၼ်ၽႄႈ ၸိုဝ်ႈသဵင်လိုဝ်းလင်။

1994 ဝၢင်းၽႅၼ်သူင်ႇသိုၵ်းၶိုၼ်ႈၼႃႈ ၽိုတ်ႉၶဝ်ႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တေႃႇထိုင်လႅၼ်လိၼ်ၶေႇလႄႈ
လႆႈထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁေႉၵႅတ်ႇ ဝႅတ်ႉလွမ်ႉတိုၵ်းတေႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ။ လုၵ်ႉႁူဝ်မိူင်းၵႂႃႇမိူင်းထႃး ပၼ်ႁႅင်း
ၸႂ်ၼႃႈသိုၵ်း ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ မိူဝ်ႈၸဝ်ႈယွတ်ႈသိုၵ်း ဢွၼ်တိုၵ်းလႆႈတပ်ႉမၢၼ်ႈ 226 တီႈလွႆႁိၼ်ၵွင်။

1995 ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်း တပ်ႉၸုမ်း 16 ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဢွၼ်သိုၵ်းၽိုၼ်ႉဝၢႆႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ MTA မိူဝ်ႈ
ဝၼ်းထိ 6/6/1995 ။ ၵႂႃႇပူၵ်းတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး SSNA လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၸႂ်

တုမ်ႉယွၼ်ႈမူႇၸုမ်းသၼ်ႇဝႆယုင်ႈယၢႆႈ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ၸဝ်ႈၼႃႇတီႈထႆး (ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ)
သဝရိတ်ႉ ယူင်ႊၸႆႊယုတ်း ႁႅတ်ႉႁၢမ်ႈမိပ်ႇငႅၼ်း ပိၵ်ႉလၢၼ်ႇ ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ

တင်းသိုၵ်းဝႃႉ UWSA လေႃႇတိုၵ်းတီႈလွႆလၢင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၾႆးတၢင်းၼႂ်းလုၵ်ႉ
ႁႅင်းၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ မွတ်ႇၶိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈ ၵူၼ်းဢၼ်ႁၵ်းလင်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၽၢတ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉၶိုၼ်း
သေႃႇသူၼ်းၶူၼ်းၵဝ်းႁႂ်ႈပိူၼ်ႈၸင်းၶုၼ်သႃႇၼမ်ၼမ်သေႁႂ်ႈႁႅင်းၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇတႅၵ်ႇယၢႆႈ
လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းၼႂ်း မူႇၸုမ်း MTA ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိုတ်းယူႇ သမ်ႉဢွၼ်ၵၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ
တူၵ်းၸႂ်လီၵူဝ်တႅၵ်ႇယၢႆႈၽူင်ႉၽိုဝ်ႇလၵ်ႉပၢႆႈယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်းယႂ်းယႂ်း။

ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶုၼ်သႃႇႁႅင်းဢေႇ ဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ တိူၵ်ႈတၼ် - ထိုင်တီႈ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ၸဝ်ႈၾလင်
ၸဝ်ႈၶုၼ်သႅင် ၶဝ် တႅပ်းတတ်းလပ်ႉလပ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတိတ်းတေႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။

1996 ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ တင်း ၸဝ်ႈၾလင် ဢွၼ်ႁူဝ် ( ဢဝ်ၵွင်ႈလႅၵ်ႈဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်) ဝၢင်းၶိူင်ႈ
ပၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈႁူဝ်မိူင်း ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈထုၵ်ႇႁွင်ႉၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတႃႈၵုင်ႈ
ပႃႈတႂ်ႈ တပ်ႉၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ MIS လူလွမ်

2004 ဝၢႆးၸွမ်သိုၵ်းလူင်ၶိၼ်ႇၺုၼ်ႉ လႆႈပူတ်းထွၼ် ယဝ်ႉၵေႃႈလႆႈႁပ်ႉဢၼုၺၢတ်ႈ ၶၢႆႉမိူဝ်ႈယူႇ
ႁိူၼ်း တီႈတုဝုၼ်ႇမဵဝ်ႉတိတ်ႉ ၼႂ်းတႃႈၵုင်ႈ တိုၵ်ႉလႆႈယူႇတႂ်ႈတပ်ႉၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ MAS လူလွမ် ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈႁၵ်းၼႃႈႁၵ်းလင်မၢၼ်ႈမႃႈလၢႆပွၵ်ႈယဝ်ႉလႄႈ မၢၼ်ႈၵူဝ်မၼ်းၶဝ်ႈထိူၼ်ႇႁွမ်သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶိုၼ်း မၢၼ်ႈၸင်ႇလူလွမ်ၵုမ်းထိင်းႁၢၼ်ႉတေႃႇပေႃးသဵင်ႈမုၼ်ယဝ်ႉ

2007 သဵင်ႈမုၼ်တီႈႁိူၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 28/10/2007 ယၢမ်း 06.00 မူင်း လူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ် လိူတ်ႈ
သုင် ယဵဝ်ႈဝၢၼ် တၢႆၽၢၵ်ႇ ၽွင်းဢႃႇယု ယၢင်ႈၶဝ်ႈ 74 ပီ ဝ
ဝၼ်းထိ 30/10/2007 ႁွပ်ႇႁူဝ်ၶဝ်ႈႁဵဝ်ႈၾဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် တီႈပႃႇႁဵဝ်ႈ ယေႇဝူၺ်း

ၸေႊဝဵင်း မျွၵ်ႉဢူၵ်ႉၵလႃႉပႃႉ ၸေႇတွၼ်ႊ တႃႈၵုင်ႈ
>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

              ( ၶေႃႈၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ )
> ႁဝ်းမီးမိူင်းဢမ်ႇမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁင်းၶေႃၼႆႉ မီးငိုၼ်းၵေႃႈပၼ်ပိူၼ်ႈၸၢႆႇ၊
ၽုၵ်ႇၶဝ်ႈပၼ်ပိူၼ်ႈၵိၼ်၊ မီးႁိူၼ်းပၼ်ပိူၼ်ႈၽဝ်၊ မီးလုၵ်ႈၸၢႆးပၼ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉ
ႁၢပ်ႇၸႂ်ႉပႃး၊ မီးလုၵ်ႈယိင်းပၼ်ပိူၼ်ႈၵၼ်ႉၸၼ်လူလၢႆၵူၺ်း။

> ပေႃးၶႂ်ႈမီးမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၵတ်းယဵၼ်ယႃႇယိူင်ႈမၢၼ်ႈ၊ ႁဝ်းတၵ်းလႆႈယုၵ်ႉယွင်ႈ
ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဢွၼ်ႇ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလိူဝ်တႆးႁႂ်ႈပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်းၼႃႈ။

> 7 ၸေႊမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉမိူၼ်ၼိဝ်ႉမိုဝ်း၊ ပေႃးႁူမ်ႈႁႅင်းမိပ်ႇၽၼ်ႉမၢၵ်ႇမႆႉ(မၢၼ်ႈ)
ၼႂ်းဢူင်ႈမိုဝ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵၼ်တႄႉလႅဝ်ၽႅဝ်ႉလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။

> ပဵၼ်ၵူၼ်းၶိုၵ်ႉယႃႇယိူင်ႈမွင်း၊ တွႆႇၸင်ႇလင်။ ႁႂ်ႈယိူင်ႈၼႃႇရီႇယၢမ်းမူင်း-ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း
ၵဝ်ၶႂ်ႈထၢမ်ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်းပူၵ်းပွင်တူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ ၵွပ်ႈၵူဝ်မိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃၼႄႇၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်း

> ႁဵတ်းသင်ႁႂ်ႈမိူၼ်ၼၼ်ႉ၊ ႁဵတ်းသင်ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ၊ ၵႂၢင်ႈၵႅပ်ႈၶႅင်ဢူၼ်ႈ၊ ၵႂၢင်ႈတေႃႇဢူၼ်ႈတေႃႇ
ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်၊ ၵႅပ်ႈတေႃႇၶႅင်တေႃႇၽူႈၶဵၼ်။

> ပႆႇၽိတ်းပေႃးႁူႉ၊ ပႆႇလုႉပေႃးမေႃ၊ ပႆႇပေႃႇပေႃးႁၼ်၊ ပဵၼ်ၽူႈၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်။
ၽိတ်းၸင်ႇႁူႉ၊ လုႉၸင်ႇမေႃ၊ ပေႃႇယဝ်ႉဢမ်ႇႁၼ်၊ ပဵၼ်ဢၢႆႈငိူဝ်ႈ။
........................................................

ပၢႆးဝူၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းတႃႇလၢႆးလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တိုၵ်းတေႃးမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း ဢၼ်ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တႆး
ၵေႃႉလႂ်ဢမ်ႇယၢမ်ႈလၢတ်ႈမႃးႁဵတ်းမႃးၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇယၢမ်ႈပၢၵ်ႈလွင်ႈၼႄတၢင်းဝႃႈ
ꧦ ႁႂ်ႈပေႃးၸၢင်ႈပေႉလူၺ်ႈဢမ်ႇလႆႈတိုၵ်းၼၼ်ႉ၊ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇၶႂ်ႈတိုၵ်း တၵ်းလႆႈမီးတပ်ႉ
သိုၵ်းၵႅၼ်ႇၶႅင်။ သင်ဝႃႈတပ်ႉသိုၵ်းႁဝ်းလဵၵ်ႉဢေႇဢွၼ်ႇဢႄး-ႁူႉတၵ်းတေလႆႈတိုၵ်းယူႇၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းၼႆယဝ်ႉ။

တွၼ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လဵပ်ႈႁဵၼ်း ၾိင်ႈၸိူင်းပၢႆးသိုၵ်း the art of war ၶွင်ၶႄႇ ပူၼ်ႉမႃး 2500 ပီ ။ ပိုၼ်းၸိူင်းသၢမ်မိူင်းသၢမ်ၵူၵ်း ၶွင်မိူင်းၶႄႇပူၼ်ႉမႃး 1700 ပီႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈယၢမ်ႈၵႆႉတိုၵ်းသူၼ်း။

  ( ၵၢၼ်ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇႁဵတ်းၵူႈဝၼ်း )
- ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း 04.00 မူင်း လုၵ်ႉၸဝ်ႉလၢင်ႉၼႃႈ။
- ၶီႇမႃႉလႅၼ်ႈဢႅဝ်ႇၸွမ်းၵိဝ်ႇၵၢင်ဝၢၼ်ႈ။
- မိူဝ်ႈႁွတ်ႈထိုင်ၼႃႈႁိူၼ်းၵူၼ်းၸမ်ၸႂ် ႁွင်ႉပူၵ်း လုၵ်ႉဢေႉလုၵ်ႉဢေႉ။
- ၶီႇမႃႉလဵၼ်ႈမွၵ်ႈ 30 ၼႃးထိး သေပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း။
- ယင်ႉလိုဝ်ႈၸူဝ်ႈၵႅပ်ႉသူတ်ႉၵႃႇၽီႇယဝ်ႉသင်ၵၢၼ်ဢၼ်ႁိပ်ႈၼႅတ်ႈ။
- ၶၢဝ်းယၢမ်း 08.00 မူင်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်။
- ၶဝ်ႈၽၵ်းတႃႇလႂ် 3-5 မီႇ ၽၵ်းၶႄႇၽၵ်းတႆး။
- မိူဝ်ႈၵိၼ်ၶဝ်ႈယဝ်ႉသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်တွပ်ႇလိၵ်ႈတွပ်ႇသၢႆလူမ်း။
- ၶၢဝ်းယၢမ်း 12.00 ၵိၼ်မၢၵ်ႇမႆႉ ၶွင်ဝၢၼ်။
- လဵၼ်ႈမၢၵ်ႇၶူၼ်ၵႆႇဢွၵ်ႇႁိူဝ်ဢွၵ်ႇႁႅင်း။
- ၶၢဝ်းယၢမ်း 14.00 မူင်း ဢၢပ်ႇၼမ်ႉ ၵွပ်ႈၼႂ်းထိူၼ်ႇၵတ်း။
- ၶၢဝ်းယၢမ်း 15.00 မူင်း ၵိၼ်ၶဝ်ႈၶမ်ႈ။
- ၶၢဝ်းယၢမ်း 16.00 မူင်း ထိုင် 21.00 မူင်း ႁူပ်ႉထူပ်းၶႅၵ်ႇ။
- ၶၢဝ်းယၢမ်း 22.00 မူင်း ယင်ႉလိုဝ်ႈ ၶဝ်ႈၼွၼ်း။

      ( မီးႁၢႆႉၵေႃႈမီးလီ )
ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းတူဝ်ယႂ်ႇ လၢတ်ႈသဵင်ႁႅင်းတႅၵ်ႇလႅင်း မေႃလၢမ်းဢၵေးၵူၼ်း
လႄႈ မေႃပၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်သၢင်ႇထုၵ်ႇ၊ ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႅတ်းသႅဝ်းႁူဝ်ဝႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ
ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈသိုၵ်းလုမ်ႈၾႃႉပွၵ်ႈသွင် ၸမ်တေယဝ်ႉၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽူႈၼမ်းလူင်
ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ  ဢၻွပ်ႉ ႁိတ်းလိူဝ်ႊ ဢဝ်မိူင်းၵျႃႇမၼီႇယွမ်းၵၢၼ်ႉၵေႃႈလီ။
မိူဝ်ႈ 1949 ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ၶျဵင်းၵၢႆႊသျဵၵ်ႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၸုမ်းၶႄႇၽိူၵ်ႇယွမ်းၵၢၼ်ႉၸုမ်းၶႄႇလႅင်
မဝ်ၸိုဝ်တူင်း သေပၢႆႈၶၢမ်ႈပၢင်ႇလၢႆၵႂႃႇမူၵ်းယူႇၵုၼ်ထႆႇဝၼ်ႇ ပႃႈတႂ်ႈဢမေႇရီႇၵႃႊ
ၼၼ်ႉ တိုၵ်ႉမီးၵူၼ်းႁၼ်လီၵမ်ႉထႅမ် ၶဝ်ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။
(ၸဝ်ႈၶုၼ်သႃႇၵေႃႈတေႃႈၼင်ႇၼၼ်ယဝ်ႉ)
....................................................................
ဢိင်ဢဝ်ၼႂ်းပပ်ႉလိၵ်ႈ ( ၵွၼ်းၶေႃ မၢႆ 239 လႄႈ ပပ်ႉလိၵ်ႈ ႁိူၼ်း )